Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2017

Κατηφορίζει ο Αποδιοπομπαίος με τα κρίματά μου




Πήδηξε τη χαμηλή μάντρα και, με οπλές που χτυπούσαν σα τακούνια στην αυλή, πέρασε άλλο ένα χαμηλό πορτάκι που ίσα-ίσα τον χωρούσε και με κοίταξε στα μάτια δίχως φόβο. Ψηλός σαν αλογάκι πόνυ, με μακρύ μαύρο τρίχωμα που κοκκινίζει στις άκρες, με σκουλαρίκια κρεμαστά, ακολουθούμενος από λευκή θηλυκή ιέρεια και δύο μαύρους νεαρούς, εμφανίστηκε μόλις άρχιζα την ημέρα μου.
Πετάχτηκε βεβαίως το σκυλί και χάλασε τη μυστηριακή στιγμή μας.
Βγήκα και τις παγίδεψα τις αμαρτίες μου. Διότι εύκολα πήραν τον κατήφορο και στάθηκαν μπροστά μου, όμως αδύνατον από μέσα να πηδήξουν τη μάντρα προς το λόφο. Στριμώχτηκαν για λίγο κι ύστερα, κάνοντάς τους τόπο, άνοιξα δίοδο για άλλη, δια του κήπου,  έξοδο. 

Κι έτσι έδιωξα όλα όσα με βασάνισαν, όλες τις αμαρτίες και τις δυσκολίες μου και, με κατευόδιο τη μυκονιάτικη ευχή του πρωτοχρονιάτικου κατωφλιού «Έξω τα καλά- μέσα τα καλύτερα», φόρτωσα στο όμορφο αυτό πλάσμα τα ως τώρα κρίματά μου για να με βρει ο νέος χρόνος αθώα και αγνή σα βρέφος.



Ο αποδιοπομπαίος τράγος υπάρχει σε πολλούς πολιτισμούς. Αναφέρω ως δείγματα:
 Πρώτο-πρώτο έχουμε το παλιό ιουδαϊκό θρησκευτικό έθιμο με ρίζες στην Αίγυπτο. Στην τελετή ο Ιουδαίος αρχιερέας, είχε μπροστά του δύο τράγους. Κληρωνόταν ο ένας που θα θυσιαζόταν ενώ τον άλλο τον έδιωχναν στην έρημο, «απεπέμπετο» δηλαδή κι από εκεί το αποπομπαίος (που στα ελληνικά τού περασμένου αιώνα το κάναμε «αποδιοπομπαίος»). Πριν όμως τον διώξει «σε τόπους άβατους» εναπόθετε επί της κεφαλής του το αμάρτημα ολόκληρης της φυλής. Ο εβραϊκός εξιλασμός του Γιομ Κιπούρ με τη σφαγή του αμνού και την εξομολόγηση αμαρτιών γιορτάζεται ακόμα.
 Κάτι παρόμοιο γινόταν στην αρχαία Ελλάδα με τα «καθάρματα».
Στη Χαιρώνεια, κατά το έθιμο, ο δήμαρχος και ο αρχηγός κάθε οίκου τελούσαν μια τέτοια τελετή, κατά την οποία έδιωχναν την πείνα. Χτυπούσαν έναν σκλάβο με ραβδιά λυγαριάς (άγνος - agnus castus) και τον εξεδίωκαν από τον οίκο φωνάζοντας «Έξω με την πείνα, μέσα με ευημερία και υγεία» (μια ευχή που θυμίζει λίγο τη μυκονιάτικη της Πρωτοχρονιάς που αυθόρμητα φώναξα σήμερα διώχνοντας τον δικό μου τράγο).
Στη Ρώμη τις λειτουργίες του αποδιοπομπαίου τράγου διεκπεραίωνε κάποιος που αναλάμβανε τον ρόλο του αρχαίου σιδηρουργού και γινόταν ο Mamurius Veturius.
Στη μεσαιωνική Βρετανία, διάβασα στον Sir James Frazer, όταν έκανε αταξίες το βασιλόπουλο τιμωρούσαν ένα άλλο παιδί που είχε κοντά του γι' αυτό το σκοπό.

Στα ήθη αλλά και την Τέχνη τα παραδείγματα είναι αμέτρητα. Είναι δυνατό το αρχέτυπο.
Στην αναλυτική ψυχολογία «Σύμπλεγμα του Αποδιοπομπαίου Τράγου» ορίζεται η ασυνείδητη ατομική ή ομαδική προβολή ενός πλέγματος ανεπιθύμητων σκέψεων πάνω σε δεδομένο άτομο, που αναλαμβάνει τον ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου για τα προβλήματα ενός ατόμου ή ολόκληρης κοινότητας. Σκηνή που, δυστυχώς, βλέπουμε συχνά να διαδραματίζεται σε κανάλια, κηδείες, φυλακές, όπου κι όποτε η λαϊκή οργή επικεντρώνεται σε ένα μόνο εγκληματία.

Ο ανθρωπολόγος Τζέιμς Φρέιζερ (που μελέτησε ενδελεχώς Μαγείες και Θρησκείες) περιγράφει τους ανθρώπους-αποδιοπομπαίους τράγους ως «άσχημους», παραμορφωμένους ή και ασυνήθιστα δυνατούς. Έχουμε περιπτώσεις που ο ίδιος ο εγκληματίας, για να ζητήσει τη συγγνώμη της κοινωνίας (την εξιλέωση) αναλαμβάνει εκούσια να θυσιαστεί.
Άλλοτε τον ρόλο έπαιζαν ιερείς ή και ηθοποιοί οι οποίοι πληρώνονταν για να αναπαραστήσουν το δράμα συμβολικά. Ο αποδιοπομπαίος Τράγος είναι το Τέρας, φορέας του προπατορικού αμαρτήματος, δηλαδή του αισθήματος ενοχής (της τόσο χαρακτηριστικής πηγής ψυχολογικών προβλημάτων στο δυτικό άνθρωπο). Άτομα που ταυτίζονται με το αρχέτυπο του αποδιοπομπαίου τράγου αισθάνονται φορείς αισχρών συμπεριφορών και τάσεων που ξεκόβουν τις σχέσεις τους με την την κοινότητα κι έτσι, παραδόξως, αποδεικνύονται μέρος της κοινότητας αφού συμμετέχοντας στο συλλογικό, ταυτίζονται με το «σφάλμα», το «άσχημο» και το «κακό». Αυτό το ρόλο συχνά επίσης βλέπουμε να τον παίρνει ο Δάσκαλος, ο Σοφός που θυσιάζεται για την κοινότητά του που τον αποπέμπει με κατάρες.

Δε θα το πάω πιο βαθιά ή πλατιά όμως, όλοι νομίζω ξέρουμε –συνειδητά ή ασυνείδητα- τα βασικά αυτού του ενδιαφέροντος και πάντα ενεργού αρχετύπου κι έχουν γραφτεί πολλά.

Γι' αυτό και μόλις είχα ξυπνήσει σήμερα, ο μεγαλοπρεπής δικός μου τράγος με το χαρεμάκι ιερειών ήταν ο ταιριαστότερος αποχαιρετισμός του περασμένου έτους και, ιδίως για μένα που όλο ζυγίζω και αναμασώ τη συμπεριφορά μου, ήταν δώρο ανεκτίμητο. Προσφέρθηκε κουρμπάνι ο μαύρος ο τραγοπόδαρος να επωμιστεί τα κρίματά μου φέρνοντας Άφεση Αμαρτιών, και με τη δύναμη του αρχετύπου και το άφοβό του βλέμμα με καθησύχασε πως δεν πειράζει, μια φορά κι εγώ ας τα αφήσω ανεξέταστα να πάνε στο καλό (και να 'ρθουν τα καλύτερα).


Τον Τράγο μου δεν τον φαντάστηκα.

 Σας δίνω μικρό video που πρόλαβα να τραβήξω κάτω από αντίξοες συνθήκες: ξυπόλυτη σε παγωμένο έδαφος και με το ασταμάτητο γάβγισμα του Troy μου (Ο οποίος, ακούτε πώς γάβγιζε και γρύλιζε από πίσω μου όσο ήταν παγιδευμένοι οι μουσαφίρηδες στο «terrace». Μα μόλις τους έκανα δρόμο προς τον κήπο ο Troy σταματά διότι έντρομος μπήκε να κρυφτεί στον καναπέ στην αγκαλιά του Κυρίου Kastell).





Λευϊτικόν -από τη δική μου Βίβλο 


B. Theodoreti Episcopi Cyri Opera omnia  (free στο Διαδίκτυο)





    






ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ_ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ


Frazer James G. 1920, "The Scapegoat", τομ. 9 του The Golden Bough: A Study in Magic and Religion.
Το μεγαλύτερο έργο του υπήρξε O Χρυσός Κλώνος (1890), (ελληνικός τίτλος εκδ. Εκάτη) μια μελέτη των αρχαίων λατρειών, τελετουργιών και μύθων και των παραλληλισμών τους στον πρώιμο Χριστιανισμό. Για τα επόμενα 25 χρόνια το επέκτεινε διαρκώς και η πλήρης έκδοση έφθασε τους 12 τόμους καταγεγραμμένης έρευνας λατρειών, μύθων και τελετουργιών και της επίδρασής τους στην ανάπτυξη της θρησκείας
The Golden Bough (1890) - (Ο Χρυσός Κλώνος, Εκάτη, Αθήνα)
Totemism and Exogamy (1910) - (Τοτεμισμός και Εξωγαμία)
Man, God and Immortality (1927) - (Άνθρωπος, Θεός και Αθανασία)
Creation and Evolution in Primitive Cosmogonies (1935) - (Δημιουργία και Εξέλιξη στις Πρωτόγονες Κοσμογονίες)

B. Theodoreti Episcopi Cyri Opera omnia  (δωρεάν στο Διαδίκτυο)

Chabad of Greece
Εθιμα του Γιόμ-Κιπούρ

Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2017

'Πάμε για χόρτα' ― από τις Ανωμερίτισσες, συστήνω



Πληγή των εορτών είναι συνήθως τα ημερολόγια συλλόγων και εταιριών που φορτωνόμαστε, είτε ως περιττά δώρα προς τους πελάτες τους είτε ως καλυμμένη επαιτεία κι απαίτηση οικονομικής ενίσχυσης. Στέκονται στοίβες στο γραφείο μας πιάνοντας το χώρο και, υποκρινόμενα τα χρήσιμα μας το κάνουν δύσκολο να τα πετάξουμε μέχρι τις Απόκριες που πλέον το παίρνουμε απόφαση και, δίχως να έχουν ανοιχτεί, πετιούνται μέσα στο πακέτο τους.
Σπατάλη ενέργειας, χαρτιού (δηλαδή πολύτιμου νερού + μόλυνση ατμόσφαιρας) αλλά και αισθητική ενόχληση, είναι μια συνήθεια που δε βλέπω να μας εγκαταλείπει, μολονότι τα χάρτινα ημερολόγια όλο και πιο άχρηστα γίνονται, και λόγω αντικατάστασης από ηλεκτρονική μνήμη αλλά και επειδή εμείς οι όλο και λιγότεροι φανατικοί που εξακολουθούμε να τα χρησιμοποιούμε  –επειδή ακριβώς τα χρησιμοποιούμε― ξέρουμε ακριβώς τι θέλουμε και κάθε χρόνο αγοράζουμε το ίδιο συγκεκριμένο που δεν αλλάζουμε με τίποτε αφού για μάς έχει τεράστια διαφορά  το εβδομάδα-τη-σελίδα ή τις-δύο-σελίδες ή ημέρα-τη-σελίδα και δεν υπάρχει περίπτωση να ξεβολευτούμε με δώρα.
Ακόμα δεν άλλξε ο χρόνος και μαζεύτηκαν ήδη πολλά και στο δικό μου σπίτι. 
Όμως, όσο απίθανο κι αν σας φανεί, σήμερα  ένα Ημερολόγιο συλλόγου επαινώ από τούτο το μικρό μου βήμα. Ένα ημερολόγιο  πραγματικά χρήσιμο, καλόγουστο και μοναδικό. 
Το έβγαλαν οι Ανωμερίτισσες, ο πάντα δραστήριος Σύλλογος Γυναικών Άνω Μεράς Μυκόνου και σας εγγυώμαι ότι τέτοιες μέρες σε ένα χρόνο που το 2018 θα φεύγει, το ημερολόγιο δε θα το πετάξετε. Διότι είχαν τη φαεινή ιδέα στο ημερολόγιό τους να συγκεντρώσουν τη γνώση τους για τα ντόπια χόρτα για να τα μάθουμε κι εμείς που δεν τα γνωρίζουμε και για να μοιραστούν μαζί μας το αγαπημένο τους σπορ, το 'Πάμε για Χορτα'.
Συστήνω λοιπόν το μικρό εγχειρίδιο για σάς, για δώρο ή για το σπίτι σας, όπου θα μείνει για χρόνια πλάι σε οδηγούς μαγειρικής διότι δεν είναι μόνο χρήσιμο και ωφέλιμο για την υγεία μα και υψηλής αισθητικής, φτιαγμένο από τις υπερταλαντούχες Βούλα και Φρατζέσκα Χανιώτη, H2 CONCEPT (που, από κάρτες ως βιβλία και κάθε τι γραφιστικό, ό,τι περνάς απ' το χέρι τους αγγίζει την καρδιά μας).
 Συστήνω το ημερολόγιο για να προλάβετε- ήδη εξαντλήθηκε και έβγαλε Β΄έκδοσητο ημερολόγιο-
συστήνω όμως, αν είστε στο νησί, και τους χορτοσυλλεκτικούς περιπάτους των Ανωμεριτισσών και, με την ευκαιρία, τις ίδιες τις Ανωμερίτισσες που με κέφι και επιμέλεια κρατούν ζωντανές τις παραδόσεις του νησιού.


Το ημερολόγιο μας κυκλοφόρησε και θα αποτελέσει χρήσιμο εγχειρίδιο για νέους χορτοσυλλέκτες και όχι μόνο. 
"...Η έκφραση «πάμε για χόρτα!» είναι μια ευχάριστη προτροπή, γιατί εκτός των άλλων περιλαμβάνει και την ομορφιά της καλής παρέας. Οι παραδοσιακοί τροφοσυλλέκτες λατρεύουν αυτό που κάνουν, γιατί είναι ψυχωφελές. Περιλαμβάνει βόλτα στην εξοχή, επαφή με τη φύση, άσκηση, και στο τέλος, απόλαυση εξαιρετικών γεύσεων...” απόσπασμα από την εισαγωγή του Ημερολογίου 2018 του Συλλόγου Γυναικών ΑΝΩΜΕΡΙΤΙΣΣΕΣ, του φίλου του συλλόγου μας Δημήτρη Ρουσουνέλου. 
Ευχαριστούμε όλους τους συντελεστές αυτής της όμορφης έκδοσης... στο να “πάμε για χόρτα”. 


Κείμενα: Χρήστος Σαμιωτάκης 
Φωτογραφίες: Ιωάννα Σαμιωτάκη
Εισαγωγή: Δημήτρης Ρουσουνέλος
Επιμέλεια κειμένων: Δήμητρα Λοΐζου-Βουλγαράκη
Σχεδιασμός-Παραγωγή: Βούλα και Φρατζέσκα Χανιώτη, www.h2concept.gr



Ο Σύλλογος Γυναικών "Ανωμερίτισσες" ιδρύθηκε το 2003 και ο χαρακτήρας του είναι κύρια πολιτιστικός, χωρίς όμως να αποκλείονται και άλλες, ποικίλες δράσεις.

Σταθερές δράσεις του Συλλόγου:

*Τέλεση Ι. Λειτουργίας την ημέρα της Υπαπαντής, 2 Φεβρουαρίου.
*Παράκληση στην Παναγία Τουρλιανή (Α' Χαιρετισμοί).
*Διοργάνωση μιας τουλάχιστον Ημερίδας ετησίως με διάφορα θέματα.
*Ανθοστολισμός της Παναγίας Τουρλιανής, στο ανέβασμα της Εικόνας Της από τη Χώρα το Σάββατο του Λαζάρου, και κέρασμα στους προσκυνητές με τα παραδοσιακά Λαζαράκια.
*Τέλεση Θείας Λειτουργίας στην εορτή της προστάτιδος τού Συλλόγου Οσίας Υπομονής, στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου.
*Αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα στην πλατεία της Άνω Μεράς.
*Διοργάνωση του Μυκονιάτικου Παζαριού Χειροτεχνημάτων και Τοπικών Προϊόντων στην Άνω Μερά, τον μήνα Αύγουστο.
*Εθελοντική συμμετοχή σε διάφορες εκδηλώσεις που γίνονται στη Μύκονο.

                                                Ημερολόγιο συλλόγου γυναικών
 Θα το βρείτε:
Στη Χώρα, στο δημιουργικό γραφείο Φρατζέσκας και Βούλας Χανιώτη.
Ή τηλ. 2289071474, 6946683266, 6941499913 & 6981120812. Καλές γιορτές!



 ________________________________________________________________________




Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2017

Με τον Ηρώδη θα ήμασταν; #moria #Χριστούγεννα (μεγάλη συλλογή)




«Σήμερα άκουσα ένα πρόσφυγα τούτο:... μαγαζιά, πόρτες, παράθυρα, σπίτια, τα πάντα έκλεισαν μονομιάς. Αυτός με τη γυναίκα του μέσα στο κοπάδι, το μωρό έξι μέρες να τραφεί, έκλαιγε, χαλούσε τον κόσμο... Ο πατέρας μού διηγείται: 'Τι να κάνω; Έφτυσα τότε στο στόμα του παιδιού για να το ξεδιψάσω.»
Από τη Συρία, τώρα; Όχι, από τη Σμύρνη, τότε. Ημερολόγιο του Σεφέρη, 1928.

Συρία, Αφγανιστάν, Ιράκ ή Μικρά Ασία, ή Βηθλεέμ πριν δυο χιλιετηρίδες, διαφορά δε βλέπω. Πάντα ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος είναι, οι κυνηγημένοι, οι ξεσπιτωμένοι γίνονται θύματά μας των βολεμένων που ανάβουμε το τζάκι μας κι απολαμβάνουμε τη θαλπωρή με τη βροχή στα τζάμια την ίδια στιγμή που αβοήθητοι στη Μόρια οι πρόσφυγες παλεύουν με τις λάσπες.

Τι κάνουμε; Πώς επιτρέπουμε να υπάρχει η Μόρια; Πού πήγαν τα χρήματα που παίρνει η Ελλάδα για να βοηθήσει;

Φέρνω εικόνες, videos με τις αηδιαστικές συνθήκες, σκίτσα, συνεντεύξεις, δήλωση παίχτη ριάλιτυ, ποστ κυριών, γενικεύσεις ούγκανων περί dna (i.e. 'ανατολίτες, στο dna τους η κλεψιά'), 
φέρνω την αγωνία για το βρετανικό πολιτισμό του Ανδρέα Ανδριανόπουλου που είδε, λέει, στο 'Λονδονιστάν' ανθρώπους που δεν ενέκρινε το ντύσιμό τους οι οποίοι μάλιστα χειρονομούν ΄έκδηλα αντιβρετανικά' και τολμούν να μιλούν σε γλώσσες που αυτός ο  μέγας Έλλην διανοητής δεν αναγνωρίζει, 
φέρνω και Banksy της Παλαιστίνης 
και, λόγω των ημερών,
το φτωχό μαραγκό με την ετοιμόγενη γυναίκα του στο γαϊδουράκι μπροστά στο τείχος του Ισραήλ. 
Πολλά κι ανάκατα μα όχι άσχετα μεταξύ τους για να το καταλάβουμε ότι όσο υπάρχει η Μόρια, ό,τι κι αν λέμε, εμείς στην πράξη συνταχθήκαμε με τον Ηρώδη.





Άντζελα Κροκίδη
Ναι μέσα σε ζεστές κουβέρτες και ναι, αντί για κούνια Mothercare κοιμάται μέσα σε ένα πλαστικό καφάσι, ιδανικό κρεβατάκι για το μέγεθός του (υπόψιν ότι στα βρέφη αρέσει το αίσθημα του στενού χώρου, τα ηρεμεί).
Σε στρατόπεδο μεταναστών έχει τραβηχτεί η φωτογραφία, όχι σε κανένα παλάτι, ούτε καν σε σπίτι, οπότε τηρουμένων των αναλογιών, που στο διάολο είναι το πρόβλημα για το συγκεκριμένο μωρό; Αν είχε γεννηθεί δηλαδή στη χώρα του θα ήταν ξαπλωμένο σε Mothercare προίκα μωρού;;
Το πρόβλημα που βλέπω εγώ είναι στην υπόλοιπη κατάσταση στη Μόρια και όχι στο καφάσι. Η βία, η εκπόρνευση, τα ναρκωτικά.
Και η παρομοίωση με το Χριστό στη φάτνη είναι ένα απόλυτα γελοίο επιχείρημα που προσπαθεί να προκαλέσει το αίσθημα της ενοχής, ότι τι δηλαδή, κάποιος είναι Ηρώδης; Αν υπάρχει τέτοιος, δεν είμαι εγώ, ας πάνε στον Τσίπρα, το Μουζάλα και την Τασία να ζητήσουν το λογαριασμό.




Thanos Trianda
Μια βασική προσταγή είχε ο χριστιανισμός κι ακόμα οι χριστιανοί δεν έχουν καταλάβει την απάντηση στο ερώτημα:
"και ποιος είναι ο πλησίον;"


Η ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού είναι μία ιστορία μετακινήσεων. Ας μην το ξεχνάμε αυτές τις "Άγιες" μέρες. Στο χτες, στο σήμερα και στο αύριο. Μετακινήσεων εξαιτίας του κλίματος, των πολέμων, της πολιτικής και οικονομικής κατάστασης. Ταξιδεύοντας οι άνθρωποι έγιναν άνθρωποι, φεύγοντας από την κοιτίδα της Αφρικής και πηγαίνοντας σε άλλες ηπείρους, όπου χάθηκαν για αιώνες, για να ξαναβρεθούν στο επίκεντρο των ιστορικών καιρών.

Η παρουσία του ανθρώπου στον πλανήτη είναι μία περιπέτεια γεμάτη ταξίδια. Για αυτό κάθε ταξίδι σου προκαλεί ενστικτωδώς ένα φυσικό ενδιαφέρον και προσφέρει γνώση και εμπειρία. Κάθε ταξιδι είναι πάντα δοκιμασία και εμπειρία, αλλαγή και εξέλιξη, γνωριμία και εμβάθυνση. Η περιπλάνηση του ταξιδιού είναι η περιπλάνηση της άναρχης ανθρώπινης ψυχής που ψάχνει χάρτες για να εξοριστεί, να δοκιμαστεί και να ψάξει να ταιριάξει σε νέα μέρη.



Every day our doctors in #Lesvos treat children with fever or respiratory tract infections and they have to send them back to their summer tents in #Moria. This situation is unbearable, #opentheislands!
Oι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δηλώνουν την κατάσταση «αφόρητη» και ζητούν #opentheislands!  (ανοίξτε_τα_νησιά)



There are more than 500 #people on the waiting list of our mental health clinic in #Lesvos. @MSF just cannot respond alone to the needs produced by trapping these people in #Moria. We call on the Greek authorities to increase medical care and #opentheislands!

Πανω από 500 άνθρωποι στη λίστα αναμονής ψυχικής υγείας στην κλινική των Γιατρών χωτρίς σύνορα στη Λέσβο.Δεν καταφέρνουμε να ανταποκριθούμε στα προβλήματα που γενιο΄τνται παγιδεύοντας αυτούς τους ανθρώπους, λένε οι Γιατροί. Ζητάμε από το ελληνικό κράτος να αυξήσει την ιατρική φροντίδα. Και να #ανοίξει_τα_νησια.



Σύνταγμα Της Ελλάδος




Σαμίρα, Σύρια μητέρα σε καταυλισμό προσφύγων 
με το γιό της Αμπάς. Ιορδανία.
Syrian refugee Samira, tends to her two-year-old son Abbas, at their tent in an informal tented settlement in Jordan. Photo by @mmuheisen#everydayrefugees #muhammedmuheisen.






 σημειώθηκαν αργά το βράδυ της Τρίτης στον καταυλισμό της Μόριας στη Μυτιλήνη, με Άραβες, Αφγανούς και Ιρακινούς μετανάστες να συγκρούονται βίαια μεταξύ τους και να ανάβουν φωτιές μέσα στο camp.
Πληροφορίες κάνουν λόγο για τραυματίες αλλά μέχρι τα ξημερώματα της Τετάρτης δεν είχε γίνει γνωστός ο αριθμός των ανθρώπων που μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο του νησιού. 
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, μέσα στον καταυλισμό εισήλθαν δυνάμεις της μονάδας αποκατάστασης της τάξης.
-->
Παρότι πληροφορίες ανέφεραν ότι στην αρχή οι πρόσφυγες δεν άφηναν τους πυροσβέστες να εισέλθουν στο χώρο, η υπηρεσία επιβεβαιώνει ότι τελικώς οι δυνάμεις της προχώρησαν σε κατάσβεση.



https://vimeo.com/248317702
Moria Refugee Camp, Lesvos, Greece from Janine Queenin on Vimeo.


Ραδιοφωνική συνέντευξη στη Νόνη Καραγιάννη στον Αθήνα 984 (Μεταναστευτικό-3/3):
"Όπως πάντα, δεν είμαστε προετοιμασμένοι. Γιατί αν σκεφτούμε ότι η πρώτη ευρωπαϊκή απάντηση δόθηκε το καλοκαίρι του 2015, τώρα έχουμε περάσει το καλοκαίρι του 2017 και υπάρχουν τεράστια κονδύλια τα οποία δεν έχουν ακόμη απορροφηθεί. Αν είχαμε, λοιπόν, ένα σχέδιο δράσης, όπως θα έπρεπε, θα είχαμε πολλαπλασιάσει και θα είχαμε δώσει και υλικά μέσα στις επιτροπές ασύλου ώστε να επιταχυνθούν οι επιστροφές στην Τουρκία. Γιατί οι υπάρχουσες δρουν με πάρα πολλή πίεση, αλλά δεν επαρκούν για την αποσυμφόρηση των νησιών.
Είναι απαράδεκτο λόγω ανικανότητας να πρέπει δήθεν να διαλέξουμε μεταξύ του να πεθάνουν οι άνθρωποι στο χιόνι ή να σπάσουμε την συμφωνία με την Τουρκία που κρατάει το δρόμο της ανατολικής Μεσογείου ουσιαστικά κλειστό. Χωρίς να διώχνουμε πρόσφυγες, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις στις αρχές μας, κρατάμε το δρόμο κλειστό. Αν μεταφέρουμε αυτόματα στην ηπειρωτική χώρα τους πρόσφυγες δεν υπάρχει πια η συμφωνία, δεν υπάρχει ο κλειστός δρόμος, η Ελλάδα ξαναγίνεται μαγνήτης. Και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει μετεγκατάσταση, άρα θα μείνουν όλοι στην Ελλάδα. Δεν γίνεται, δεν πρέπει να φτάνουμε σε αυτό το σημείο. Εφόσον οι άνθρωποι κινδυνεύουν, να ανοίξουμε όλα τα ξενοδοχεία, να βάλουμε τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού ή της επιβατικής Ναυτιλίας. Να μην έχουμε κανένα θύμα όπως πέρσι. Αλλά μην κάνουμε την αδυναμία μας επιχείρημα για να τινάξουμε στον αέρα τη συμφωνία που κρατάει τα σύνορα στη θέση τους. Κανένας θάνατος λοιπόν, δεν υπάρχει δικαιολογία για το ελληνικό κράτος."

https://vimeo.com/226277179


More exclusive footage from inside #Moria #refugee camp. Greek police wants to keep these conditions secret. We filmed with a hidden camera. Full report @dwnews #MigrantsDay #Refugeesgr pic.twitter.com/HhvbnoFOmh
— Oliver Sallet (@OliverSallet) December 18, 2017